رویکرد رادیکالها به دو دسته
انتقادی و پست مدرن تقسیم میشود که در رویکرد انتقادی سازمان عرصه سلطه گری است و رویکرد پست مدرن سازمان را به عنوان موجودیتی نظم یافته و معنادار زیر سؤالمیبرد. در مدرنيسم بر « قطعيت » تأكيد مي شد و در پست مدرنيسم بر « عدم قطعيتها ». فرضيه هاي بنيادي که در ارتباط با تماميت و قطعيت، همچنين عليت و جامعيت برخي از امور، مورد تاييد فلسفه مدرنيسم بوده اند از جانب فلاسفه پست مدرن، مردود دانسته شده است. مدرنيسم در جستجوي حقيقت بود ولي پست مدرنیسم معتقد است كه حقيقتي وجود ندارد و تأكيد مي کند که فقط روايت هايي از حقيقت وجود دارد. در مدرنيسم « عقلانیت » حاکم است در حالی که در پست مدرنيسم « گفتمان » حاکم است. پست مدرنيسم با ایدئولوژی و هرگونه فراروایت مخالف است. در دوره پست مدرنيسم، با ورود تکنولوژی و ابزارهای تکنیکی، « گفتمان و مذاکره » بر « عقلانیت حاکم گشته است. نظریه انتقادی با این عقیده که زندگی اجتماعی سرشار از تعارضات، مهملها، ستمها و ابهامات است به دنبال "بیداری" و "رهایی" است و پست مدرنيسم به دنبال نفی عقل انسانی است. دوره نفی عقلانیت و فرد، مستقل، خود مختار و مطلق العنان می باشد. تاکنون بشر دو عصر متفاوت کشاورزی ( سنتی ) و صنعت ( مدرنيسم ) را پشت سر نهاده و اینک در عصری زندگی می کند که نامهاي گوناگونی بر آن نهادهاند. « دانيل بل » آن را عصر فراصنعتي مينامد؛ « ژاك دريدا » بر اين عصر نام ساختار زدايي نهاده است « مک لوهان » عصر كنوني را عصر ارتباطات و دهكدة جهاني و « آلوين تافلر » (1970) آن را عصر فراصنعتي مينامد. اما پست مدرنيسم (فرا روشنگري) مفهومي گستردهتر از مفهومهاي ياد شده است. نظریه انتقادی شامل مطالعه روابط میان قدرت، دانش و گفتمان، به لحاظ سیاسی و اخلاقی در بافتهای کشمکش و نزاع فرهنگی و تاریخی است و به دو شق نظریه انتقادی مدرن و نظریه انتقادی پست مدرن قابل تقسیم است. در نظریه انتقادی مدرن میتوان به کارهای اندیشمندان مکتب فرانکفورت آدورنو، مارکوزه و هورکهایمر و به تازگی، هابرمس اشاره کرد. کارهای « لویی آلتوسر » و « آنتونیو گرامشی » نیز در این دسته بندی قابل ذکرند. در مقابل، پست مدرنیته اشاره به یک سری توسعههای مربوط به هم و برجسته در سیاست جهانی، اقتصاد و زندگی اجتماعی در قرن بیستم دارد. بطور کلی در پست مدرنیسم محققان مجبورند مسائل اجتماعی را از طریق قرار دادن آنها در بستر های فرهنگی و تاریخی سیاسی کنند تا آنکه بتوانند خود را در مرحله جمع آوری و تحلیل دادهها دخیل کرده و یافتههایشان را نسبی سازند. "بحران بازنمایی" در پست مدرنیسم ریشهاش در نو آوریهای نظریهای تاکید بر مرکزیت گفتمان در شکل دادن به فهم انسان دارد. یکی از علل این بحران "پساساختارگرایی" ست. پساساختار گرایی بر نشانهها که به لحاظ معناهایشان در رابطه قراردادی با دیگر نشانهها هستند، تاکید دارد. در این نگاه، فرهنگ همچون خاکی ریشه مانند از نظامهای نشانهای تلقی میشود. معنای هر نشانهای از طریق روند بلاغی که معناهای بالقوه را به قصد معناهای رقیب یا معناهای مسلط، محدود میکند، ساخته میشود. نظریه انتقادی با این عقیده که زندگی اجتماعی سرشار از تعارضات، مهملها، ستمها و ابهامات است به دنبال "بیداری" و "رهایی" است. ( الهی فر، بی تا ). از دید نظریه انتقادی جریان امور ضرورتاً آن چیزی نیست که هم اکنون هست، بشریت قادر است زندگی خود را تغییر دهد و امکانات کار را از این پس در اختیار بگیرد. نظریههای انتقادی از نقد نظام سرمایهداری و سازوکار آن آغاز میکنند و به ارزیابی ارزش اضافی و شیوارگی و کالا شدن همه وجوه و جنبههای زندگی مدرن میپردازند. این نظریهها درک دیگری از شرایط موجود در جامعه ایجاد میکنند و به چگونگی تعامل میان این شرایط و قوانین حاکم بر آنها و همچنین عوامل بقا و پایداری شرایط توجه دارند. این کار سخت و پیچیده از خلال رویکرد چندرشتهای و از ترکیب این رشتهها در زمینههای مختلف مطالعاتی به ثمر میرسد. این زمینههای مطالعاتی شامل مطالعات اقتصادی، تاریخی، فلسفی، سیاسی، روانشناسی و جامعهشناسی است، اگرچه مطالعات انتقادی فقط محدود به این زمینهها نیست. ( سعادتیان ). هدف نهایی نظریههای انتقادی این است که جامعه امروزی را به جامعه عقلانی، انسانی و اصلاحپذیر تبدیل کند. بدین ترتیب نظریههای انتقادی رویکردی اصلاحگرایانه دارند و در پی شناخت و حذف علل و عواملی هستند که موجب بروز و ایجاد ساختار اجتماعی شدهاند که انسانها در آن اسیر بازیگران قدرت و ثروت میشوند. در حالی که هدف پست مدرنيسم نفی عقلانیت انسان و دادن اختیار، استقلال و آزادی در قالب گفتمان و مذاکره و به طور کلی ایجاد نظم است. در این مقاله به بررسی دو رویکرد انتقادی و پست مدرن از جنبه های مختلف پرداخته شده است.
علوم اجتماعی آموزش و پرورش منطقه ی خواجه...
ما را در سایت علوم اجتماعی آموزش و پرورش منطقه ی خواجه دنبال می کنید
برچسب : نویسنده : 3rvelayatib بازدید : 158 تاريخ : پنجشنبه 9 فروردين 1397 ساعت: 17:21